O Festivalu uličnih svirača

Po običaju koji u kontinuitetu traje od 2000. godine, Novosađane i njihove goste krajem leta obraduje Festival uličnih svirača, koji na ulice grada dovodi najraznovrsnije umetnike sa internacionalne i domaće scene.

Na festivalu ne učestvuju samo umetnici kojima je ulično sviranje i nastupanje na trgovima stil života već i autori koji su svojim trudom i zalaganjem afirmisali svoju umetnost. Ideja da umetnike ne delimo na „ulične“ i „etablirane“ proizilazi iz uverenja da umetnost uvek pripada i ulici bez obzira na faze kroz koje prolazi. Tako je Festival uličnih svirača jedino mesto na kojem mogu da se nađu vrhunski muzičari i potpuni amater! Od početka novog milenijuma i glavni grad Vojvodine stoji na mapi redovnih godišnjih skupova ulične umetnosti, a posećuju ga svi najpoznatiji ulični svirači sveta, kao i umetnici koji nastupaju na drugim prestižnim festivalima Evrope i šire. Na taj način, oni na ovo podneblje donose kulturu i duh svojih sredina, da bi ih razmenjivali sa ovdašnjim ljubiteljima ulične umetnosti i sa drugim izvođačima.

Festival uličnih svirača je prvi put održan 2001. godine i od tada se organizuje redovno, svake godine u septembru, po istim usvojenim principima ulične umetnosti.

Stari centar grada sa starinskim ulicama i trgovima, bio je kao stvoren je za tu vrstu zabave, a punktovi sa programima, naravno – u liniji sa prolaznicima, neodoljivo privlače sve generacije. Program je od samog početka podeljen na dve celine, domaću i stranu scenu. Od početka do danas, umetnički direktor festivala je Aleksandar Carić, poznato ime na međunarodnoj sceni uličnog sviranja. Ovaj rođeni Novosađanin godinama živi u Italiji i Portugaliji i aktivan je ulični svirač sa ozbiljnim stažom na festivalima ove vrste u čitavom svetu. Zahvaljujući njegovim kontaktima i kriterijumima, u Novom Sadu su u proteklih 11 godina nastupila brojna najzvučnija imena ulične scene sa svih pet kontinenata, između ostalih i Malabar, Voala, The Von Trolley Quartet, Perpetuum Jazzile, Etoiles De Essaouira, Cosmic Sausages i mnogi drugi, uz probrane domaće predstavnike.

Šarenilo programa Festivala uličnih svirača svake godine u Novi Sad dovodi i sve veći broj turista iz zemlje i inostranstva, a o vrednosti manifestacije svedoči i nagrada “Turistički cvet” koju je Turistička organizacija Srbije dodelila festivalu 2007. godine u kategoriji “Kulturno-turistička manifestacija u funkciji turizma“. Pored doprinosa razvoju turizma, Festival uličnih svirača ima snažnu ulogu u građenju identiteta Novog Sada kao i u razvoju socijalizacije i društvene kohezije. Zbog atraktivnog programa, ali i velikog zalaganja svih uključenih u organizaciju, Festival uličnih svirača svake godine godine za tri dana vidi preko 70.000 posetilaca, a svi programi su, kao i oduvek, od osnivanja besplatni. Ulaznice ne postoje jer verujemo da kultura pripada ulici i da pripada svima.

U međuvremenu je, 2009. godine osnivač i direktor Festivala, Borislav Beljanski, za ukupan rad u kulturi, pa i na polju organizacije ove smotre, dobio prestižnu gradsku nagradu – Novembarsku povelju Grada Novog Sada.

Festival uličnih svirača poslednjih godina organizuje Umetnička asocijacija “Inboks” iz Novog Sada, koja je izvorni koncept manifestacije unepredila i prilagodila savremenim poslovnim i komunikacionim tokovima u umetnosti i kulturi 21. veka. Ovo godine smo odlučili da se pokrenemo i iniciramo kandidovanje Podgrađa Petrovaradinske tvrđave za ono što mu i priliči – da bude prirodan produžetak centra Novog Sada.

Festival će ove godine biti na novoj lokaciji kako bismo se još više približili elementarnim ciljevima ove manifestacije, kao što su: oplemenjivanje ulice i uopšte gradskih prostora koji nose vredno graditeljsko nasleđe, a sada i kroz decentralizaciju kulturne ponude i specifičan kulturni doprinos lokalnoj zajednici. Decenijama se suočavamo sa problemom da kroz Gradić prolazimo samo da bismo stigli do tvrđave, a moglo bi biti potpuno drugačije! Zamišljamo Podgrađe koje bi moglo biti uređen barokni gradić na Dunavu, sa duhom i ambijentom koji još uvek čuva, neguje i oslikava vreme kada je nastao – rani 18. vek. Ušuškane, gusto zbijene kućice sređenih fasada i uske ulice sa krupnom kaldrmom, prelepa crkva podno monumentalnih zidina i čuvena Beogradska kapija, sami po sebi podstiču romantična osećanja i nagone na umetnost i avanturu. Moglo bi biti mesto susreta umetnika i starih zanatlija, mesto ka kojem gravitiraju rafinirani gastronomi, u kojem se rađaju ljubavi, nastaju prve fotografije dece koja jure golubove, gde turisti ne stižu da se popnu na tvrđavu, mesto koje generiše pesme. Kao i prethodnih 15 godina u programu će učestvovati izvođači iz Srbije, regiona, Evrope, Amerike i drugih geografski udaljenih država, a činiće ga muzički nastupi, performansi, ambijentalne predstave, filmske i video projekcije, umetničke instalacije, intervencije u prostoru ali i radionice, konferencije, predavanja, organizovani obilasci… Lokacije na kojima će se događati festival biće: Beogradska ulica, Trg vladike Nikolaja, Štrosmajerova ulica sa bočnim uličicama, Rampin put (staza koja se pruža od Zavoda za zaštitu spomenika kulture Vojvodine do stepeništa tvrđave) i Barutana “Josif” sa okolinom.

Festival uličnih svirača će ovogodišnjim izmeštanjem na novu lokaciju, pružiti priliku umetnicima, posetiocima, lokalnom stanovništvu i gradu uopšte, da uzmu aktivno učešće u kreiranju nove umetničke i urbane sredine, kakvu svi želimo i koja nam je, pre svega – neophodna. Izgradimo novi Festival i budimo, svi zajedno, deo jedne nove priče koja otvara niz mogućnosti za budućnost naše urbane zajednice. Mi gradimo grad jer mi ovde živimo.

Budimo Gradić!